Eit eige rom med nips av gips

Det første rommet mitt hadde kvit, mjuk tapet med rosa trekantar, ein slik ein kunne drage fingernaglen over og kroppe små, mjuke riller av. Veggane pynta eg med plakatar av kattungar og kvalpar, og etter kvart med ei mengd eigenproduserte kunstverk.

Særleg meinte eg å eksellere i akvarellkunsten. Ingen kunne late fargar flyte så fritt og utvunge som eg. Men formingslæraren var ikkje nøgd. Knusande var kritikken den gongen ho komplimenterte det figurative akvarell-fyrtårnet til jenta ved sida av meg og unnlét å kommentere det abstrakte biletet eg hadde malt. Eg trøysta meg med at ho nok ikkje hadde særleg kunstnarleg innsikt, gjekk heim og hengte opp den stakkars akvarellen. For meg var han ei eventyrverd, dei mjuke blåtonane flytande inn i kvarandre, som myrskodde like før morgongry. Eg tenkte det snart måtte vere på tide å byrje med silkemaling.

Eg interesserte meg òg ei tid for gips. På aktivitetskveldane i Bedehuskjellaren fylte vi plastformer med flytande gipsmasse. Gipsen stivna fort, vi drakk litt saft og spelte ein omgang kurong, og vips! hadde vi dei skjønnaste bilete av små hundekvalpar med hengande øyre. Seinare lærte eg trolldeigkunstens gleder. Eg sette meg til ved kjøkenbordet i mørke haustkveldar, med trolldeigboka framføre meg og den salte deiga mellom hendene. Eg laga damer med tynnkjevla forkle (som den dag i dag er eigna til å imponere små nieser på sju år), damer i badekar dekt av såpeskum og Tobias i tårnet med kikkert - min største kunstnarlege triumf. Då eg var heime sist såg eg at Tobias var byrja skrante. Den eine opphengsbindersen hadde ramla ut og Tobias hang heilt på skeiva. Eg løfta varsamt det vesle kunstverket ned og tenkte på Edvard Munch. Korfor måtte eg absolutt male/ modellere dette geniale verket på gråpapir/ med trolldeig? Det er kunstens vemodige lagnad: å falme, morkne, å falle ned frå veggane.

På vidaregåande oppdaga eg hobbybutikken i Ålesund. Først laga eg heimelaga kalendrar. Eg skreiv eigne, tragiske (kjærleiks)dikt og illustrerte med eitkvart abstrakt/ konkret alt etter høvet. Eg oppdaga deretter ferdig utskorne lysestakar i tre som eg ivrig byrja forgylle. Først grunna eg med mørkegrønt eller burgunder, deretter klappa eg gullmaling på med ein liten svamp. Mange var dei heldige som fekk heimelaga gåver det året!

Men plutseleg ein dag tok det slutt. All min kreative energi blei soge ut av meg og inn i eit svart og sjølvkritisk hol. Brått var det ingen vits i å lage akvarellar meir, andre kunne jo gjere det langt betre enn eg. Og dei der gipsfigurane? Ærleg tala. For ein pinleg geskjeft! Berre dei stakkars trolldeigfigurane nærte eg framleis ein hemmeleg kjærleik for i mitt kalde, amatørkunstkritiske hjarte: Dei mange timane eg hadde sete med tunga ut av munnen ved kjøkenbordet, pressa trolldeighår ut av kvitlaukspressa, kjevla tynne deigflak og skore ut klede, laga ørsmå knappar og nasar og rissa inn mønster, før eg steikte dei, lenge, på svak varme, medan eg sjølv låg og sov. Spenninga i å opne omnsdøra morgonen etter. Hadde dei sprukke? Og gleda over eit fullkome produkt, eller sorga over det mislykka. Og til slutt: å male dei med klare fargar. Dekorere dører og skjørt med ørsmå blomar og soler, gjere seg flid med dei små rosene i kinna.

Eg trur Tobias skal få vere med ei stund til, endå så morken og støvete han er blitt. Eg skal legge han i ei fin øskje saman med myrskoddeakvarellen. Viss eg grev i skuffa under senga finn eg kanskje ein forgylt lysestake, òg.

Fredagsspalte i Sunnmørsposten, 4. desember 2009