Kulissene i hovudet

Korleis framfører ein eit dramatisk stykke om havet frå ei scene?

For hundre år sidan ville dei kan hende skjert ut pappbølgjer, som dei let duve opp og ned over scenegolvet, med skodespelarane plassert bakom, i ein brun trebåt, i kostymer, hattar, kan hende, eller sydvestar. Lydeffektar ville der vore, svusjing og klukking frå bølgjer, kanskje eitt eller to ulike bakteppe dei kunne fire ned når det passa slik.

Slik gjer ein det ikkje i dag. Ikkje med Eg er vinden. Ikkje med Jon Fosse.

To menn på ei svart scene. Den eine og den andre.
Kvitt golv, kvite skjorter, bakoverstròke hår, svarte bukser.
Lyskastarar mot figurane, urørlege. Snart opplyste i kvitt, snart dusare, nesten gult.
Skuggane framover, skuggane mot sida, skuggane bakover.
Ein skjøner med det same kven det er som skal døy.

Dei står stille.
Dialogen fortel at dei er på havet saman, i ein båt.
Den eine snakkar om å søkke nedover i sjøen. Sjøen er for lett, han er for tung, ein stein.
Den andre blir redd. Han skjøner ikkje. Dei siglar.

Mennene står nærast urørlege på scena og snakkar.
Berre mimikken, dei få gongane dei snur litt på seg, flyttar armane ut av lommene og let dei henge langs sida.
Likevel er havet der.

Havet er inne i hovuda våre. Havet og skjera, dei grå skjera, dei runde fjøresteinane, himmelen, havet. Havet blankt og vakkert, vêret er bra, vinden god.
Havet svart, bølgjene store, svarte, bølgjetoppane, kvite. Skodda der ute. Himmelen svart, og havet.

Eg ser den eine på netthinna.
Den kvite siluetten hans brenn seg fast, og blir svart på lys bakgrunn når eg ser mot den mørke stolryggen framfor meg.
Den svarte siluetten hans glir oppover framføre auga mine, stiller seg ein augneblink mellom dei to mennene på scena.

Kulissene finst i hovudet.