16. oktober 2007

Skotsk halvemål

Eg er frå ei lita øy på vestlandskysten, og då eg gjekk på vidaregåande skreiv eg særemne om dialekta mi. Noko av det eg fann ut, var at oldemora mi snakka noko mor mi kalla halvemål, som var vanleg der ute i tidlegare tider. Halvemål var, for å seie det enkelt, at h-ar blei lagt til der ingen h-ar skulle vere, medan dei forsvann der dei skulle vere. Til dømes slik som dette:

"´anj H´ola"

som altså betyr "han Ola".

Interessant nok er dette tydelegvis også eit fenomen i skotsk. Iallfall var det det i 1931, då Dorothy L. Sayers skreiv The Five Red Herrings. Her er eit morosamt døme:

The Inspector opened his notebook.
"Your name is Halcock, is´t no?" he began.
The butler corrected him.
"H´alcock," he said, reprovingly.
"H, a, double-l?" suggested the Inspector.
"There is no h´aitch in the name, young man. H´ay is the first letter, and there is h´only one h´ell."
"I beg your pardon," said the Inspector.
"Granted," said Mr. Alcock.
"Weel, noo, Mr. Alcock, juist a pure formality, ye understand, whit time did Mr. Gowan leave Kirkudbright on Monday nicht?"
"It would be shortly after h´eight."
"Whae drove him?"
"Hammond, the chauffeur."
"Ammond?" said the Inspector.
"Hammond," said the butler, with dignity.
"H´albert Hammond is his name - with a h´aitch."

Utdrag frå side 128 i utgåva frå 1980.

2 kommentarer:

Anonym sa...

Morsomt at du ser disse parallellene.Jeg hadde nok ikke den gleden av det "spennende" språket.

Aina sa...

Spennande er ordet, ja... lesinga går framleis treigt pga all den skotske dialogen. Men, men. Får skrive det på lista over nye leseerfaringar...