Musa i veggen

Pernille ladar opp.

Det var sikkert mus på Giske då eg voks opp, men eg må ha levd eit skjerma liv, for eg har aldri sett ei, verken daud eller levande. Musekunnskapen min har avgrensa seg til tomme feller i kjellaren, teikneseriefigurane Tom og Jerry og å synge «når en liten mus skal ut og gå» saman med Bestemor Skogmus i Hakkebakkeskogen. Men no har eg vore i nærkontakt med mus for første gong i mitt liv. Eg har vore i eit hus der det krafsar og kravlar til alle døgerets tider.

Det er mine to gode venner som har kjøpt eit nedlagt småbruk sør for Trondheim. Bruket ligg idyllisk til i ei li med utsyn over ein vid og open dal. Det har eit koseleg, kvitt våningshus med møne og vindauge med sprosser. Det har eit raudt uthus og det har mange mål tomt der ein kan byggje både atelier og lysthus, ha ein stor frukthage med tre og buskar, og åtte-ti sauar på beite.

Turen har vore planlagt lenge. Vi køyrer sørover frå Trondheim der landskapet endrar karakter, langs den glatte fjorden i mørkret der lysa lagar ruglete spor i flata. Vennene mine har skaffa seg to kattar, Pablo og Pernille. Fem månadar gamle står dei i vindauget når vi kjem, med strekte halsar og øyra utspente som parabolar. Men dei er ikkje berre her for å spankulere yndig omkring med tigerstripene og mandelauga sine. Dei er komne for å ta musa i veggene: søte, små markmus som et opp isolasjonen, lagar bol og slepper lort som svarte larver i kjøkenskapa.

Den første dagen merkar eg ikkje noko. Berre så vidt bak hovudputa før eg sovnar, ei tynn krafsing attom nakken. Men så brakar det laus. Eg er åleine i kjøkenet om ettermiddagen når kattane plutseleg stivnar og ser synkront mot eit punkt på veggen. Pablo hoppar lydlaust ned på golvet, Pernille opp i vindaugskarmen, følgjer ei rørsle i veggen. Frå hjørnet med kjøleskapet, langs benken, til neste hjørne. Det blir stilt. Brått stikk Pablo labben inn i ei sprekke og så kjem han fram med ei mus i kjeften. Eg står handlingslamma og ser på. Pablo ber musa ut i gangen og slepper henne ned i eit hjørne. Musa ligg still og daud. Eg summar meg, går for å hente kost og brett, men brått er det liv igjen. Musa piler i veg og kattane byks etter. Dei fangar henne i munnen, men slepper henne att, deiser til henne med potane. Musa opp på to, pip og gjer utfall, før ho piler av garde og er søkk vekk.

Etter ei lang og frukteslaus leiting i klesskapet på gangen slår vi oss til ro, kattane sovnar, timane går, vi lagar mat, vi et, før Pablo plutseleg vaknar igjen og fer rett bort til skapet i gangen. Musa har spelt daud i fleire timar, no listar ho seg fram. Kattane fer etter musa og vi etter kattane. Musa over golvet, inn i hjørnet, desperat etter ei opning i veggen. Men nei, ikkje denne gongen. Eg og matmor er med på laget. Vi sperrar for musa, ho kjem mot oss, matmor ristar vilt på buksebeinet og eg hyler, yr av jakta.


Til sist er det matmor som må ta affære: på med tjukke skinnhanskar, tek musa kjapt etter halen og løftar henne, medan kattane står snurte nedom og sleiker seg om munnen. Musa vrir seg i grepet, prøver å kome seg opp på handa, slepper ein liten lort av berre frykt. Til sist kapitulerer ho og speler daud igjen og vi hiv henne ut i snøen, merkeleg oppskjørta, hoiar og ler. Så spennande har eg ikkje hatt det på det eg kan hugse.

Vi feirar med eit glas nonneblod, heimelaga sterkvin av solbær, kjenner pulsen søkke og gratulerer oss sjølve med velgjort arbeid.

Det går nokre timar før kattane stivnar igjen. Det er noko i veggen, det vil ikkje kapitulere.

Fredagsspalte i Sunnmørsposten, 18. mars 2011. Foto: privat.